Sayfalar

11 Mar 2016

Vücut geliştirmeye vücut ağırlığı ile mi başlamalı?

Bu yazıda aslında vücut ağırlığı ile vücut geliştirme yapılır mı sorusuna cevap aramak yerine, vücut geliştirmeye başlayanlar, önce vücut ağırlığına mı hakim olmalı, onun cevabını vermeye çalıştım.

Vücut ağırlığı ile vücut geliştirme yapılır mı sorusu daha başka bir yazı hak ediyor.

Öncelikle herkesin vücut ağırlığı ile hareket edebilmesi gerektiğine inanıyorum. Özellikle erkeklerin, şınav çekebilmesi, barfiks çekebilmesi gerekiyor. Bu konuda biraz daha sert görüşlü olabilirim, ancak erkek kelimesi erk kökünden gelmekte (güç), o yüzden en azından çok basit temel hareketleri yapabilmeliyiz.

Ancak bu yapamayanları küçük görmek manasına gelmesin. Aksine, yapamayanlar da yapmak için çaba göstermeliler. zira bu bahsettiğim hareketler hiç zor hareketler değil. Önemli olan, yapmak için çalışmaya başlamak. Yapamamak değil, yapmaya çalışmamak ayıp.

Ama biraz derinlemesine düşündüğümüzde karşımıza şöyle bir problem çıkıyor. Vücut geliştirme dediğimizde, özellikle izolasyon hareketlerinde, fiks bir ağırlıktan söz ederiz. Yani kullandığımız dambılların ağırlıkları sabittir. Örneğin, 2 kiloluk bir dambıldan bahsedersek, büyük bir ihtimalle, çalışan kişinin kilosundan bağımsız olarak herkes bu kilo ile dumbbell curl yapabilir.

Vücut ağırlığında ise böyle bir sabitten söz edemiyoruz. vücut ağırlığı ile çalışmanın en büyük sıkıntısı ise bu şekilde başlıyor. Adam 100 kilo ise eğer, onun barfiks çekebilmesi için harcaması gereken çaba çok fazla. Yani hiç dambıl kullanmasak mesela, ya da hiç lat pulldown aleti yapmasak, 100 kiloluk bir insanın barfiks çekebilmesi için gerçekten çok fazla uğraşmamız gerekiyor. Evet, inverted row falan yapabiliyoruz ama, o kadar da hızlı bir gelişim olmuyor.

Peki bunların varyasyonları yok mu? Var. Bunlardan da bahsedeceğim ileride, bazı yazılarda da bahsettim. Şınav çekemeyenlerin nasıl başlaması gerektiği, barfiks çekemeyenlerin nasıl başlaması gerektiğine dair. Ve ben inanıyorum ki, sadece bu hareketleri yaparakta insanlar güçlenebilir. Çünkü güçlenmenin tanımını yapmak istersek eğer, 5 şınav çekemeyen adam 5 şınav çekebiliyor hale geliyorsa, bu da güçlenmek demektir.

Ama gördüğümüz gibi, sıkıntımız, bu işlerin tam olarak standart hale getirilememesinden kaynaklanıyor. Yani ben bir vücut ağırlığı programı yazarsam, bunu şınav çekebilen ile şınav çekemeyen birinin aynı şekilde yapması imkansız. Çekemeyen birinin önce şınav çekebilir hale gelmesi gerekiyor. bunun için de özel hareketler yapması gerekiyor. E bu özel hareketler yüzünden de, hazır programları uygulayamıyor ve tek tek gelişme programları yapmaya çalışıyor. (mesela crossfit te buna scaling deniyor. ama neye göre scaling yapılacağını o salonun koçu belirliyor)

Bu yanlış mı? Hayır değil. Ama herkeste bu motivasyon yok işte. Çünkü spor salonuna kayıt olan birine ağırlıkları kullanma ve şınav gelişim metodlarını uygula derseniz, muhtemelen yapmazlar. Çünkü bu motivasyon gerçekten zor bulunan bir şey. kimsede yok diyemem. Var ama çok düşük bir yüzde bu.

O yüzden, insanlara gittikleri salonlardaki aletleri kullanarak güçlenmelerini önermek çok daha yapıcı oluyor. Çünkü hem insanın psikolojik olarak bir şeyler yapmasını sağlıyorsunuz, hem de gelişimini bir şekilde izlemesini sağlıyorsunuz. Yani mesela duvarda şınav çeken insan, 10 cm aşağı inip şınav çekmeyi başarıyor, ama bunu nasıl anlatacak? Ya da kendini ikna edemiyor tam olarak. Ama chest press i 10 kilo yapan biri 20 kiloya çıktığında, kendi görüyor bunu. Ağırlık artıyor falan, hoşuna gidiyor. Tamam sağlık falan diyoruz ama herkes güçlendiğini görünce bir seviniyor.

Demem o ki, bir insan spor salonuna gidiyorsa ve elinin altında birçok alet var ise eğer, o zaman bunları kullanarak daha iyi gözlemleyebilir gelişimini. Buna ek olarak bahsettiğimiz psikolojik gelişim de var.

O yüzden, ben yine de insanların makine ile çalışmasına karşı değilim. Özellikle belirli bir spor için çalışılmıyorsa, insanlar kaslarının güçlenmesi için makineleri kullanabilirler. Bu da yardımcı olacaktır onlara sağlık açısından. Ama belirli bir spor ya da güç ile ilgili çalışma yapılacaksa, o zaman evet, serbest ağırlık ile çalışmak daha mantıklı çünkü minik kaslarımızın da çalışmasını sağlayacaktır serbest ağırlıklar. Ek olarak, günlük hayatımızda da sabit nesneleri ittirmiyoruz, daha çok oynak şeyleri ittirip kaldırıyoruz, O yüzden gerçek hayatı da daha iyi yansıtacaktır bu şekilde çalışmalar.

Ancak 60 yaşında amcamızı, dedemizi spora başlatıyorsak eğer, elbette makine ile çalışması da hiçbir şeyden iyidir. Yararı olacaktır, kişi güçlenecektir.

Ancak belirli bir süre geçtikten sonra, spora başlayan kişi vücut ağırlığına yeltenmelidir. O da yine ful halleri ile değil de, biraz daha kolay varyasyonları ile başlanabilir. Örneğin yerde şınav yerine dizler üstünde, ya da tezgah üstünde şınav. Pull-up yerine, biraz daha kolay bir varyasyon olan chin-up yapılabilir.

Son olarak, standart bir ağırlık çalışması, herkese verilebilir. En büyük avantajı budur. Yani biceps curl yapacaksınız dersiniz, ve sadece kilo ayarlanarak bunu başarabilirsiniz. Ama vücut ağırlığında bu şekilde kafanıza göre ağırlığı değiştiremezsiniz ve kolay şekilde takip edemezsiniz.

6 yorum:

  1. Üstad buradaki yazıları okudum, ekşidekileri de inceliyorum. Gayet açıklayıcı, oldukça yararlandım. Yeni başlayacakların kafa karışıklığını azaltıyor. Teşekkürler emeğin için.

    Salona yazılmadan önce şınav, barfiks ve squad deadlift gibi hareketleri düzgün formda yapabilecek seviyeye gelmeye çalışıcam.

    Şınav biraz çekebilsem de 1 barfiks anca çıkıyor. Squad ve deadlift yapabilcek esnekliğe sahip olmadığımı anlayınca ise baya bir moralim bozuldu.

    Squad yapabilmek için bir sürü vidyo var youtubeta ama hep kalça ve alt tarafıyla ilgili. Benim diğer sorun da barı doğru pozisyonda yeteri kadar arkaya ve aşağıya indiremiyorum, doğru yere koyamıyorum kollarım arkaya ve aşayıya gidemiyor muhtemelen omuzlardan. Bununla ilgili ön ve orta omuz esnetmeleri mi yapayım sence? Tavsiyen var mı?

    Aşağısı için ankle, calves, hip mobility i geliştirmem lazım anladığım kadarıyla.

    Teşekkürler tekrar.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Spora yazılma amacım ilk olarak bel ağrılarımı azaltmaktı, bel bölgem güçsüz olduğu için ve kaslarım gergin olduğu için ağrı çektiğimi söyledi doktorlar. Ufak da bir fıtık var, onun o kadar ağrı yapmayacağını söylediler o yüzden düzgün form kazandıktan sonra hafiften ağırlık çalışmasına da girmek istiyorum. Bel bölgem sağlamlaştığında ve kaslarım daha esnek olduğunda ağrılar azalır diye umuyorum.

      Sil
    2. Agırlıkla squattan önce, tam olarak Air Squat (ağırlıksız) yapabiliyor musun bu önemli. Bundan sonra uygulanacak aşama "goblet squat" olabilir. Direkt olarak bara geçmek yerine önce bu iki hareketi mükemmelleştirip, sonra ilerleyebilirsin.

      Sil
    3. Ek olarak, egzersiz yapan insanlarda bel ağrısı daha çok görülebiliyor böyle bir durum var. Bunun bir nedeni yanlış egzersiz, bizim de karşı çıktığımız "crunch" hareketleri ve birkaç tane daha riskli hareketler. Ağırlık çalışabilirsin, bunun zararı değil yararı olur "ancak"; formun mükemmel olduğundan emin olmalısın. Bunun için de formu, "yük yokken" mükemmelleştirmek gerekiyor. Sırtına yük alıp form çalışması yapmamalısın. Belini de esnetmeye çalışma, öyle bir şey gerekmiyor.

      Sil
  2. Erk kelimesinin düşündüğünüz manada güç anlamına geldiğinden emin değilim. Şuraya bir bakabilirsiniz, ben de burada okuyunca bakma ihtiyacı hissettim ilk defa.
    http://www.nisanyansozluk.com/?k=erkek&x=0&y=0

    Erk kelimesini zaten türkçe yazılmış kaynaklarda pek görmüyorum ancak çevirilerde "power" ın karşılığı olarak çeviriyolar bazen, "iktidar" veya "erk" olarak çevrilebiliyor "power". Felsefe ve sosyal bilimlerde ben böyle rastladım hep. Fiziksel bir güçten ziyade, hakim olma, yönetebilme anlamında kullanıyorlar. "Tam olanın" "eksik olanı" yönetmesi gibi durumları da anlatıyor özellikle ki bu da sözlükteki anlamıyla uyumlu geldi bana.

    Böyle bir gücün fiziksel güçten tamamen bağımsız olması beklenemez tabi ama "erk" kelimesinin asıl manada işaret etmek istediği fiziksel güçten ziyade yönetebilecek, hakim olabilecek güce sahip olmak. Fiziksel güç de bunlardan bir tanesi.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Erk kelimesini TDK sözlükte aratınca karşımıza çıkan ilk anlam şu;
      "isim Bir işi yapabilme gücü, kudret, iktidar"

      Power / Strength / Force tarzı kavramların tam olarak Türkçeleri yok, ama bununla ilgili ayrı bir yazı yazılabilir elbette.

      Sil